Pasi Vladimir Putin mbërriti për një vizitë zyrtare në Mongoli, e cila është nënshkruese e Statutit të Romës dhe e detyruar të ekstradojë këdo që kërkohet nga Gjykata Penale Ndërkombëtare, Mongolia nuk e bëri këtë, dhe tani qeveria mongole zbuloi arsyet e këtij vendimi. Një zëdhënës i qeverisë mongole tha se vendi është në një pozitë të varësisë energjetike, duke e bërë të vështirë arrestimin e Putinit me urdhër të Gjykatës Penale Ndërkombëtare (ICC) për krime lufte në Ukrainë. “Mongolia importon 95% të produkteve të saj të naftës dhe më shumë se 20% të energjisë elektrike nga fqinjët e saj, të cilat më parë ishin ndërprerë për arsye teknike. “Ky furnizim është kritik për të siguruar ekzistencën tonë dhe ekzistencën e popullit tonë,” i tha Politico një zëdhënës i qeverisë mongole.
Çfarë tregoi vizita e Putinit në Mongoli?
Vizita e Putinit në Mongoli ishte e rëndësishme pikërisht sepse ai do t’i tregonte publikut të tij dhe atij ndërkombëtar se është i paprekshëm dhe se as një urdhër arresti nuk mund ta dëmtojë atë, sepse as vendet nënshkruese nuk do ta “kërcënojnë”. Megjithatë, bëhet fjalë për Mongolinë, e cila në fakt ka funksionuar si një territor i lidhur me Rusinë për shekuj me radhë, dhe gjatë BRSS ka shërbyer si një “zonë tampon” ndaj Kinës, gjë që është edhe sot, pavarësisht nga marrëdhëniet aktuale shumë të ngushta mes Moskës dhe Pekinit. Pa dyshim, mongolët nuk kishin shumë mundësi për të zgjedhur midis Kinës dhe Rusisë, dhe Putini dëshiron që ajo të mbetet e tillë. Përveç kësaj, Putin erdhi në Mongoli me dhurata, shkruan gazeta e biznesit të Moskës RBK, e gazsjellësit të ri nga Rusia në Kinë “Aleanca e Lindjes”, dhe gjithashtu do t’i ndihmojë ata në modernizimin e hekurudhës. Konkretisht, gazsjellësi “Aleanca e Lindjes”, i cili do të jetë gati 1000 km i gjatë, është pjesë e gazsjellësit “Forca e Siberisë 2”, i cili lidh depozitat e gazit në Siberi me rajonin kinez të Xinjiang (Ujguri).
Çfarë ka ndodhur?
Në fillim, Mongolia ishte menduar vetëm si një vend “transit” për gazsjellësin, por tani, siç tha Putin, do të “merrte gaz shumë të lirë” përmes atij gazsjellësi, ndërtimi i të cilit duhet të fillojë në vitin 2025. Putin mbërriti në Mongoli me rastin e festimit të 85-vjetorit të betejës në lumin Halkin Gol (ai ndan Mongolinë dhe Kinën), kur Ushtria e Kuqe, nën komandën e një prej udhëheqësve më të mëdhenj ushtarakë të Luftës së Dytë Botërore , Gjenerali Georgi Zhukov , ndaloi depërtimin e forcave japoneze, me territoret e krijimit të atëhershëm kukull të Mançurisë, dhe pengoi pushtimin e Mongolisë, që pati ndikim edhe në rrjedhën e mëtejshme të Luftës së Dytë Botërore në Azi. Ai përvjetor i shërbeu Rusisë për të sulmuar Japoninë e sotme përmes Mongolisë dhe zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme ruse, me rastin e vizitës së Putinit, tha se “duhet hapur tema e krimeve të luftës të Japonisë në Luftën e Dytë Botërore, por arsyeja është shumë më prozaike, vitet e fundit, Japonia, por edhe Koreja e Jugut, kanë investuar gjithnjë e më shumë në Mongoli, të cilën Rusia dëshiron ta parandalojë.
SA i përket Gjykatës Ndërkombëtare Penale, të theksojmë se në vitin 2000, Rusia mori pjesë në hartimin e Statutit të Romës dhe e nënshkroi, por nuk e ratifikoi asnjëherë dhe në vitin 2016 e “tërhoqi” nënshkrimin. Kujtojmë se Vladimir Putin dikur nuk rrezikonte të shkonte në samitin e BRICS në Afrikën e Jugut, pikërisht sepse ai vend është edhe nënshkrues i Statutit të Romës. Nga Kievi, ata i dërguan një notë të mprehtë Ulaanbaatar-it për mosekzekutimin e urdhrit të arrestit. “Autoritetet mongole u kërkuan të përmbushin detyrimet e tyre sipas urdhër-arrestit ndërkombëtar dhe të dorëzojnë Putinin në Gjykatën Penale Ndërkombëtare në Hagë”. Dhe disa disidentë rusë, si Vladimir Kara Murza, i cili u lirua së fundmi nga burgu, dhe gazetari i pavarur Yevgeni Kiselyov, përmes platformës Change.org, u bënë thirrje autoriteteve mongole “të sjellin Putinin në paraburgim”.
