Nga Markos Selimi
Batalioni partizan “Hakmarrja” është një nga emrat më të shquar të Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare (LANÇ) në Shqipëri. I formuar më 20 maj 1943 në fshatin Vodicë të Ersekës (Kolonjë), ky batalion shënoi një moment të rëndësishëm për Kolonjën dhe për të gjithë Shqipërinë. Emri i tij simbolik, “Hakmarrja”, pasqyronte forcën dhe qëndrueshmërinë e luftëtarëve të tij që ishin të vendosur për të mposhtur armikun dhe për të çliruar vendin. Batalioni u bë një simbol i frikës dhe tmerrit për pushtuesit, duke mbajtur shaminë e kuqe me fjalën “Hakmarrja”, që e bënte të njohur për çdo armik që u përball me të. Një nga karakteristikat më të rëndësishme të batalionit ishte bashkëpunimi i ngushtë mes udhëheqësve dhe luftëtarëve. Petrit Dume, komandant i batalionit, dhe Muhamet Prodani, zv/komandant, ishin dy figura të jashtëzakonshme që udhëhoqën këtë formacion luftarak me një guxim dhe mençuri të jashtëzakonshme.
Ata jo vetëm që ishin liderë të aftë në fushën e betejës, por edhe simbol i unitetit dhe urtësisë. Së bashku, ata krijuan një atmosferë që u mbështet nga luftëtarët dhe populli, duke e bërë batalionin “Hakmarrja” një forcë të pandalshme. Petrit Dume, me trimërinë dhe vendosmërinë e tij, dhe Muhamet Prodani, me trimërinë, mençurinë dhe aftësinë për të udhëhequr, ishin dy shtyllat që mbështetën këtë batalion të veçantë. Batalioni “Hakmarrja” nuk ishte vetëm një formacion luftarak, por një simbol i sakrificës dhe qëndresës. Luftëtarët e tij luftuan pa u dorëzuar, duke u përballur me vështirësi dhe humbje të mëdha. Ata u rreshtuan në brigadat sulmuese të LANÇ-it dhe luftuan deri në territorin e ish-Jugosllavisë, duke e bërë këtë batalion një emër të njohur në të gjithë Ballkanin. Pavarësisht humbjeve tragjike, ku 75 partizanë ranë heroikisht, batalioni mbeti një burim frymëzimi për brezat që erdhën pas.
Betejat e njohura të Kuqarit, Selenicës së Pishës, dhe shumë të tjera, janë ende pjesë e historisë heroike të Shqipërisë, duke i dhënë vend kështu një kujtimi të përjetshëm sakrificës së këtij batalioni. Nëpërmjet luftës dhe betejave, batalioni “Hakmarrja” e mbajti gjallë ëndrrën për një Shqipëri të lirë dhe të pavarur. Ata luftuan për të drejtat e popullit të tyre dhe për ta çliruar vendin nga pushtimi, duke dhënë çdo gjë që kishin për ta realizuar këtë ideal. Petrit Dume dhe Muhamet Prodani, me guximin dhe drejtimin e tyre, ishin ata që udhëhoqën këtë betejë dhe që bënë të mundur që batalioni “Hakmarrja” të bëhej një legjendë e pavdekshme e Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare.
Përbërja e batalionit, e mbështetur nga luftëtarët e guximshëm të Kolonjës, dhe mbështetja e madhe popullore, i dhanë këtij formacioni fuqinë për të luftuar dhe për të fituar. Petrit Dume dhe Muhamet Prodani, përveç heroizmit në luftë, ishin figura që shfaqën pasionin për liri dhe drejtësi, të cilat nuk do të harrohen kurrë. Historia e këtij batalioni do të vazhdojë të shërbejë si një burim frymëzimi dhe një testament për sakrificat e atyre që dhanë jetën për lirinë e Shqipërisë. Batalioni “Hakmarrja”, nën drejtimin e këtyre gjeneralëve të paharruar, mbetet një simbol i luftës për atdheun dhe heroizmit të pashoq.
