Kina dhe SHBA duket se nuk gjejnë dot qetësi. Kësaj here “benzinë zjarrit” i ka hedhur Pekini, që ka hapur një bazë kërkimore shkencore në Antarktidë mes shqetësimeve rreth monitorimit të aktivitetit ushtarak në hemisferën jugore. Presidenti Xi Jinping ka përshëndetur hapjen e qendrës kërkimore Qinling, duke thënë se vendi dëshironte të “ngjiste majën e shkencës”.Stacioni Kërkimor Qinling, i hapur të mërkurën si kompleksi i pestë i Kinës në kontinent, “do të kontribuojë në përmirësimin e të kuptuarit shkencor njerëzor të Antarktidës, do të ofrojë një platformë për Kinën për të bashkëpunuar me vendet e tjera në kërkimin shkencor në Antarktidë dhe për të promovuar paqen dhe zhvillimin e qëndrueshëm në Antarktidë”, tha ministria kineze e punëve të jashtme. Xi Jinping, nga ana tjetër, tha se kërkimi polar i Kinës “do të vazhdojë të eksplorojë misteret e natyrës dhe të ngrihet me guxim në majat e shkencës”.Megjithatë, SHBA, Australia dhe Zelanda e Re, të cilat komentuan publikisht hapjen e stacionit Qinling të Kinës, ka të ngjarë ta ndjekin këtë çështje nga afër, dhe jo pa arsye.
Baza e spiunazhit
Australia reagoi ndaj hapjes së bazës duke njoftuar një investim prej 800 milionë dollarësh australianë në drone, helikopterë dhe anije të specializuara në vitin 2022, për të monitoruar kontinentin, mbi të cilin vendi ka pretendimet më të mëdha territoriale, siç shkruan britanikja “The Times”. Qinling, baza prej 80 personash e Australisë do të strehojë stafin gjatë gjithë vitit – është emëruar sipas një vargmalesh malore kineze dhe ndodhet pranë bazës më të madhe kërkimore të Antarktidës amerikane, McMurdo, dhe në jug të Australisë dhe Zelandës së Re. Prandaj, baza kërkimore është në një pozicion më të mirë për të monitoruar aktivitetin detar dhe lëshimet e raketave sesa bazat e tjera kërkimore kineze, të vendosura në anën tjetër të tokës së Antarktidës dhe masës së akullit, nëse vendos komunikime të avancuara satelitore. Kina është një nga nënshkruesit e Traktatit të Antarktikut të 12 vendeve, i cili synon të sigurojë një prani ndërkombëtare në kontinentin më jugor të botës për qëllime paqësore. Personeli ushtarak lejohet të kryejë kërkime shkencore, por i ndalohet ngritja e bazave, kryerja e manovrave ose testimi i armëve.
Alarm në SHBA
Por instituti amerikan i sigurisë Qendra për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare (CSIS), paralajmëroi gjatë ndërtimit të Qinling se instalimi i këtij stacioni kërkimor është lëvizja më domethënëse e Pekinit në Antarktidë në një dekadë. “Kur të përfundojë, objekti do të përfshijë një stacion tokësor satelitor, do të ketë aftësi të natyrshme për përdorim të dyfishtë,” tha ai. “Megjithëse stacioni mund të sigurojë gjurmim dhe komunikim për numrin në rritje të satelitëve shkencorë të Kinës që vëzhgojnë rajonet polare, pajisjet e tij mund të përdoren njëkohësisht për të përgjuar komunikimet satelitore nga vende të tjera,” tha CSIS më herët. Më e rëndësishmja, pozicioni i saj mund t’i lejojë asaj të mbledhë inteligjencë nga aleatët e SHBA-së, Australia dhe Zelanda e Re, dhe ajo mund të mbledhë të dhëna telemetrike për raketat që lëshohen nga objektet hapësinore të sapokrijuara në të dy vendet.”
Mesazhi për Amerikën
Në këtë kontekst, shqetësuese është gjithashtu një bisedë telefonike e presidentit rus Vladimir Putin me presidentin kinez Xi Jinping, ku ata kundërshtuan sërish ndërhyrjen e SHBA-së në punët e brendshme të vendeve të tjera, siç tha dje zyrtari i Kremlinit, Yuri Ushakov. Të dy udhëheqësit thanë se qëllimi i tyre ishte të krijonin një “rend botëror shumëpolar dhe më të drejtë”, raportoi Ushakov, duke shtuar se Putin dhe Xi do të vazhdojnë të mbajnë “marrëdhënie të ngushta personale”, por se për momentin nuk janë planifikuar vizita reciproke.Putin dhe Xi diskutuan gjithashtu situatën në Ukrainë dhe zgjidhjen e konfliktit në Lindjen e Mesme, duke konfirmuar vazhdimin e kontakteve dypalëshe, tha Usakov. Ai theksoi rritjen e tregtisë mes Rusisë dhe Kinës, e cila i kaloi 200 miliardë dollarët vitin e kaluar.
