Kompozitori Markelian Kapidani i vlerësuar në fushën e muzikës vjen me librin e tij “Shënime për muzikantin”. Libri sjell një ndër kontributet e para teorike në shqip mbi muzikën jazz. Me autor kompozitorin e njohur, libri fokusohet në disa linja, tek aspektet teorike dhe praktike të muzikës jazz; te proceset që kanë të bëjnë sa me improvizimin/krijimtarinë, aq edhe me interpretimin; si dhe tek principet e brendshme të organizimit të kësaj muzike, të kombinuara me përvojat dëgjimore. Promovimi në Akademinë e Shkencave bëri bashkë artistë, studiues të fushës dhe më gjerë, dhe për librin “Shënime për muzikantin” folën autori Markelian Kapidani, Mikaela Minga anëtare e Akademisë së të Rinjve dhe Institutit të Antropologjisë Kulturore dhe Studimit të Artit, si dhe Florian Jakaj kryetar i shoqatës kulturore “Rrok Jakaj”. Vijnë përmes këtij libri reflektimet e një kompozitori dhe performuesi, i cili e ka afirmuar tashmë profilin e vet individual brenda botës muzikore jazz. Duke i konceptuar modestisht në formën e shënimeve, Kapidani iu adresohet studentëve dhe gjithë atyre, që kërkojnë të thellohen në mënyrë më sistematike te kjo muzikë, për ta njohur, luajtur dhe krijuar. “Shënime për muzikantin” është rezultat i përvojës së gjatë të Kapidanit në botën e jazz-it. Autori shprehet se ky libër përmban shënimet e tij rreth muzikës në përgjithësi, me fokus të muzika e jazz në veçanti. “Libri iu adresohet atyre, që studiojnë muzikë dhe trajton aspekte, të cilat përgjatë studimeve të formatit “klasik” le të themi mbeten të patrajtuara, shpesh edhe për një lloj arrogance, e cila karakterizon ambientet akademike universitare në përgjithësi. Aspekte të rëndësishme siç janë për shembull ai i ritmit, apo aspekti fizik i tingullit përgjatë studimeve akademike nuk trajtohen ashtu si duhet, duke lënë tek studentët mangësira dhe boshllëqe. Ky libër merr shkas pikërisht nga këto dhe përpiqet t’i trajtojë dhe analizojë nisur edhe nga përvoja ime si kompozitor dhe performues”, shprehet autori Markelian Kapidani. Për autorin, ky libër është shkruar nga një muzikant për muzikantët. Ai shprehet se përgjatë leximit, lexuesi do të ketë mundësinë të thellojë dijet e tij rreth proceseve, që qëndrojnë në bazën e muzikës së improvizuar dhe jo vetëm. “Temat e trajtuara në këtë libër janë të shtjelluara në mënyrë origjinale sipas këndvështrimit tim dhe përvojës sime muzikore, që fillon me studimin e instrumentit të pianofortes si pianist klasik për rreth 12 vjet. Vazhdon me studimet e larta për kompozicion, kalon më tej në eksperienca personale si autodidakt në muzikën jazz përmes koncerteve në vende të ndryshme, me artistë të ndryshëm të kësaj muzike, të cilët i përkasin skenës ndërkombëtare, për tu konkretizuar në fund tek produksionet e mia muzikore jazz me disqet “Balkan Piano”, “Balkan Bop”, “Chimera Project”, etj”, shton më tej autori.
Aspekte teorike e praktike të muzikës jazz
E pranishme në promovimin e librit,Mikaela Minga anëtare e Akademisë së të Rinjve dhe Institutit të Antropologjisë Kulturore dhe Studimit të Artit, kujton se ishte viti 2008 kur profesori i saj Gjon Kapidani i dhuroi albumin “Balkan Piano” të Markelian Kapidanit, dhe prej atij momenti ajo shprehet se ka ndjekur projektet krijuese të tij. “Rreth 10 vjet pas atij kontakti të parë me “Balkan Piano” vendosa të shkruaj sërish për punën e Markelian Kapidanit, pasi lexova draftin paraprak të këtij libri mbi aspekte teorike e praktike të muzikës jazz. Markelian Kapidani, në mënyrë shumë modeste zgjedh ta titullojë “Shënime për muzikantin” duke mos pretenduar të jetë nga ato vëllimet e rënda dhe impenjative. Sidoqoftë këto shënime…janë strukturuar mbi bazën e një koncepti teorik të qartë dhe të evidentuar, qysh në fillim: ritëmharmonia. Ai e përqendron vëmendjen fillimisht te ritmi, jo thjesht në nivelin teknik e skematik, por si një element thelbësor i vetë ekzistencës të muzikës jazz”, shprehet Mikaela Minga etnomuzikologe. Sipas saj, shpjegimet e detajuara sa i takon ritmeve dhe karakteristikave të tyre janë një nga kontributet më të rëndësishme, që sjell libri. Etnomuzikologia Mikaela Minga shprehet më tej se Kapidani është munduar, që të trajtojë aspekte që kanë të bëjnë sa me krijimtarinë, aq edhe me interpretimin. “Ai merret sa me aspekte teorike, aq edhe me anën praktike të kësaj muzike, me llogjikën që e ndërton atë, aq edhe me rëndësinë që ka përvoja dëgjimore dhe veshi muzikor në muzikëbërjen jazz”, shprehet Minga. Sipas etnomuzikologes, ky është rezultat i përvojës dhe reflektimeve personale të një muzikanti, të cilin prej më shumë se 30 vitesh e shohim të angazhuar brenda botës jazz.
Nga Julia Vrapi
