Ish-presidenti i Bankës Qendrore Europiane Mario Draghi i kërkoi BE-së të përpiqet të rregullojë situatën ekonomike, duke adresuar barrierat tregtare midis vendeve anëtare ndërkohë që minimizon dëmin relativ nga tarifat e mundshme të SHBA.
Pengesat, që vendet anëtare të Bashkimit Europian vendosin kundër njëri-tjetrit bëjnë shumë më tepër dëm ekonomik sesa mund të shkaktojë SHBA me tarifat, tha ish-presidenti i BQE-së Mario Draghi.
Ai theksoi paaftësinë e BE-së për të lehtësuar kufizimet e furnizimit, veçanërisht barrierat e larta të brendshme dhe pengesat rregullatore.
“Këto janë shumë më të dëmshme për rritjen sesa çdo tarifë që SHBA mund të vendosë – dhe efektet e tyre të dëmshme po rriten me kalimin e kohës”, shkroi ai.
Presidenti Donald Trump ka vendosur tarifa 10% ndaj Kinës, ka ndaluar tarifat 25% për Kanadanë dhe Meksikën, ka njoftuar tarifa prej 25% për çelikun dhe aluminin, ndërsa sinjalizon se Europa do të jetë në shënjestër së shpejti.
Në të kundërt, Draghi citoi vlerësimet e FMN-së, që tregojnë se barrierat e brendshme të Europës janë ekuivalente me një tarifë 45% për mallrat e prodhuara dhe një taksë 110% për shërbimet.
Si rezultat, tregtia midis anëtarëve të BE-së është më pak se gjysma e asaj që ndodh midis shteteve të SHBA-së dhe pasi shërbimet përbëjnë një pjesë më të madhe të aktivitetit ekonomik, ndikimi i barrierave të Europës bëhet më i rëndë, shtoi ai.
Ndërkohë, barrierat tregtare me vendet jashtë BE-së kanë rënë, duke i bërë importet më tërheqëse dhe duke i shtyrë kompanitë europiane të kërkojnë mundësi rritjeje jashtë vendit.
Kjo e ka bërë BE-në më të varur dhe më të pambrojtur ndaj tregtisë, e cila tani përbën 55% të PBB-së së Eurozonës, nga 31% në 1999. Shifrat e krahasueshme për Kinën u rritën në 37% nga 34%, ndërsa pjesa e SHBA u rrit në 25% nga 23%.
Por problemet me ekonominë e Europës nuk janë vetëm në anën e ofertës. Qeveritë e kanë toleruar kërkesën e dobët, që nga kriza financiare e vitit 2008, tha Draghi.
Ky ngurrim ndaj kërkesës ilustrohet nga një hendek i madh në politikat fiskale, përkatësisht gatishmëria për të shpenzuar më shumë se të ardhurat tatimore. Nga viti 2009 deri në vitin 2024, qeveria amerikane derdhi ekuivalentin e 14 trilionë eurove në ekonominë amerikane nëpërmjet deficiteve parësore kundrejt vetëm 2.5 trilion eurove në Eurozonë, vlerësoi ai.
Duke detajuar një plan vitin e kaluar, që Europa të ringjallë ekonominë e saj, Draghi argumentoi se qeveritë kanë fuqinë t’i kthejnë gjërat – nëse ndryshojnë rrënjësisht mendimin e tyre larg synimeve dhe veprimeve kombëtare.
“Por tani është e qartë se veprimi në këtë mënyrë nuk ka ofruar as mirëqenie për europianët, as financa publike të shëndetshme, madje as autonomi kombëtare, e cila kërcënohet nga presioni nga jashtë,” përfundoi ai. “Kjo është arsyeja pse nevojitet ndryshim rrënjësor.”
Frika e një lufte tregtare SHBA-Europë ka përqendruar më shumë vëmendjen në mungesën e rritjes së BE-së, por kambanat e alarmit kanë rënë ende.
Gjermania, ekonomia më e madhe e Europës, është zhytur në një krizë ekonomike dhe ekonomia e Francës gjithashtu ka ngecur. Të dy vendet janë gjithashtu të bllokuara në trazira politike, që mund të ngadalësojnë çdo përgjigje.
Fituesi i çmimit Nobel, Michael Spence, paralajmëroi në gusht se Europa po vuan nga një deficit inovacioni dhe produktiviteti i dobët, duke e vënë ekonominë e saj në rrugën e stanjacionit.
Ekonomisti tha se rritja afatgjatë e produktivitetit varet nga ndryshimi strukturor, i udhëhequr nga teknologjia e re.
“Këtu qëndron problemi kryesor i Europës: në një sërë fushash, nga inteligjenca artificiale te gjysmëpërçuesit tek llogaritja kuantike, SHBA-të dhe madje edhe Kina po e lënë Europën shumë prapa,” shkroi ai në një artikull të botuar në Project Syndicate./ MNonitor
